(Artykuł oryginalnie opublikowany 28 lutego 2023 roku)
Przepisy wejdą w życie 21 lutego. Pracodawca nie w każdej sytuacji będzie mógł wymagać od swojego podwładnego wykonania takiego badania. Kontrola trzeźwości będzie dozwolona jedynie, jeśli będzie ona niezbędna do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników, innych osób lub ochrony mieni. Jeśli badanie wykaże obecność alkoholu powyżej 0,2 promila, pracodawca może nie dopuścić takiego pracownika do pracy.
Nowe przepisy Kodeksu pracy przewidują kontrolę w dwóch trybach: prewencyjnym i "w przypadku uzasadnionego podejrzenia pracodawcy". Ponadto, dzięki nowelizacji ustawy, badaniu będzie mógł zostać poddany pracownik zatrudniony zarówno na umowę o pracę, jak i ten zatrudniony na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenie czy B2B).
Szczegółowo warunki i metody przeprowadzania przez pracodawcę kontroli trzeźwości pracownika określa rozporządzenie Ministra Zdrowia. Zgodnie z jego treścią, badania na obecność alkoholu obejmują badanie wydychanego powietrza (które powinno być wykonywane w pierwszej kolejności) lub badanie krwi.
Badanie wydychanego powietrza będzie można przeprowadzać takimi metodami, jak:
- spektrometrii w podczerwieni,
- utleniania elektrochemicznego.
Do obu metod należy stosować urządzenie elektryczne z ustnikiem, który każdorazowo przed przeprowadzeniem pomiaru musi być wymieniany, a jego opakowanie otwierane w obecności osoby badanej.
Badanie krwi natomiast polega na przeprowadzeniu co najmniej dwóch analiz laboratoryjnych: metodą chromatografii gazowej z detektorem płomieniowo - jonizacyjnym i metodą spektrofotometryczną z użyciem dehydrogenazy alkoholowej (metodą enzymatyczną), albo metodą chromatogragii gazowej z detektorem płomieniowo - jonizacyjnym przy użyciu dwóch różnych warunków analitycznych. Rozporządzenie określa również w jaki sposób należy sporządzić protokół z badania analizatorem wydechu i badania krwi.
Oprócz alkoholu, pracodawca będzie mógł zlecić badanie pracownika pod kątem bycia pod wpływem środków działających podobnie do alkoholu, czyli m.in. opioidów, amfetaminy czy kokainy. W takich przypadkach będą wykonywania badania krwi oraz moczu, ale także przy użyciu metod, które nie wymagają badania laboratoryjnego.
