(Artykuł oryginalnie opublikowany 9 sierpnia 2023 roku)
GUS wydatki prywatne dzieli na dwie kategorie: te, które bezpośrednio wydają gospodarstwa domowe (w 2022 r. było to prawie 37 mld zł) i na pozostałe. Wydatki bezpośrednie gospodarstw domowych na zdrowie wzrosły o 3,4 mld zł w ciągu roku. Oznacza to, że na prywatną ochronę zdrowia Polacy wydali 30 proc. wartości wydatków publicznych, co stanowi rekord w porównaniu z 22 proc. jeszcze pięć lat temu. Według Polskiej Izby Ubezpieczeń w zeszłym roku 4,2 mln osób miało prywatne, dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne i dołożyli 1,28 mld zł ze składek do systemu. W 2021 r. przedsiębiorstwa zapłaciły za swoich pracowników ponad 1 mld zł w ramach systemów dobrowolnych, natomiast instytucje niekomercyjne dołożyły do systemu ochrony zdrowia 2,2 mld zł.
Na zakup leków refundowanych Polacy wydali ponad 13 mld zł. Resort zdrowia podał, iż wystawiono 453,3 mln recept (o 27,9 mln więcej niż przed rokiem). Wartość sprzedaży zapisanych leków to 21,9 mld zł (o 2,2 mld zł więcej niż w 2021 r.), w tym wartość refundacji to 8,6 mld zł (o 0,5 mld zł więcej niż w 2021 r.). Oznacza to, że pacjenci z własnych pieniędzy zapłacili właśnie 13,3 mld zł (o 1,7 mld zł więcej niż w 2021 r.). GUS oszacował także wartość sprzedanych leków na receptę w przeliczeniu na jednego mieszkańca Polski. Było to 579 zł. W tym dopłata przez pacjenta wyniosła 352 zł, a refundacja – 227 zł.
Rosnący udział wydatków prywatnych w systemie zdrowia świadczy o coraz gorszej kondycji publicznej służby zdrowia. W 2021 r. w całej UE oczekiwana długość życia w chwili urodzenia wynosiła nieco ponad 80 lat, o ponad rok mniej niż dwa lata wcześniej. W Polsce to tylko 75,6 lat. W zestawieniu państw, gdzie oczekiwana długość życia skróciła się najbardziej, znaleźliśmy się na czwartym miejscu. Przeciętne życie Polaka skróciło się o 2,4 lata. To dwa razy więcej niż średnia dla Unii Europejskiej. Wyprzedziły nas jedynie Bułgaria, Słowacja i Rumunia.
